بازنگری مکان‌یابی صنایع بزرگ و آب‌بر ضروری است

سیاوش آقاخانی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «دیار افتاب» در مورد معضل کم‌آبی گفت: با ورود به سومین ماه پاییز بدون بارندگی مؤثر، وضعیت منابع آبی استان مرکزی به مرحله بحرانی رسیده است.

وی ادامه داد: مصرف بی‌رویه از منابع زیرزمینی در تابستان امسال، بسیاری از چاه‌های تأمین آب شرب اراک را خشک کرده و اگر سیاست‌های سختگیرانه اتخاذ نشود، تأمین آب شرب مردم در تابستان آینده با چالش جدی مواجه خواهد شد. اکنون زمان تصمیمات دشوار برای تضمین حیات در سال‌های آتی است.

فعال محیط زیست استان مرکزی بیان کرد: استان مرکزی که در کمربند خشک و نیمه‌خشک ایران قرار دارد، سال‌هاست که با تبخیر و تعرق چند برابر بارندگی دست و پنجه نرم می‌کند. این بحران ریشه در سیاست‌های کشاورزی و صنعتی مبتنی بر بهره‌برداری ناپایدار دارد. روی آوردن به کشت محصولات پرآب‌بر مانند ذرت و گندم با اتکا به چاه‌های عمیق و استقرار صنایع بزرگ آب‌بر در دشت‌های خشک، منجر به برداشت بیش از حد توان اکولوژیک دشت‌ها شده است.

وی افزود: سیاست‌های مدیریت آب کشور همچنان منبع‌محور بوده و به‌جای اصلاح الگوی مصرف، بر یافتن منابع جدید از طریق سدسازی و انتقال آب تمرکز دارند، در حالی‌که جهان به سمت رویکرد مصرف‌محور حرکت کرده است. در بخش شهری نیز فرسودگی شبکه‌ها و نبود سیستم تفکیک آب شرب از آب مصرفی خانگی، ناکارآمدی مدیریتی را نشان می‌دهد.

آقاخانی اظهار کرد: برای برون‌رفت از این وضعیت، بازنگری اساسی در سیاست‌های استانی و ملی الزامی است. این بازنگری باید شامل مواردی چون، اصلاح الگوی کشت باشد؛ تغییر تمرکز از محصولات پرمصرف به کشت‌های استراتژیک کم‌آب‌بر مانند گیاهان دارویی با ارزش اقتصادی بالا؛ تأمین امنیت غذایی در محصولات آب‌بر از طریق الگوی کشت فراسرزمینی؛ و توسعه کشاورزی ترکیبی (زراعت، جنگل‌داری، باغداری) برای حفظ پوشش خاک و تغذیه آبخوان‌ها.

رئیس شبکه سمن‌های منابع طبیعی و محیط زیست تصریح کرد: مورد دیگر این‌که اصلاحات صنعتی صورت بگیرد؛ بازنگری در مکان‌یابی صنایع و انتقال واحدهای آب‌بر به مناطق مناسب‌تر انجام شود. همچنین، استفاده اجباری از آب‌های خاکستری و این‌که طرح‌های بازچرخانی آب در تمامی بخش‌های صنعتی اجرا شود. در زمینه اصلاحات شهری، نوسازی شبکه‌های فرسوده و الزام به تفکیک آب شرب از مصارف غیرضروری خانگی، همانند استانداردهای جهانی صورت پذیرد.

وی ادامه داد: این بحران در حالی رخ داده که نیاکان ما با دانش سیستم قنات و استفاده از بذرهای بومی، سال‌ها در اقلیم خشک سازگاری نشان داده بودند. این دانش ارزشمند که نشان از احترام به قطره قطره آب داشت، در نیم قرن اخیر تحت تأثیر تکنولوژی‌های وارداتی کمرنگ شده است. بازگشت به این اصول سازگاری، تنها راه حفظ حیات پایدار است.

انتهای خبر/