رضایی، دامدار جوانی از منطقه فراهان، در گفتگویی با خبرنگار ما می‌گوید: چند ماهی است که هیچ نهاده‌ای در سامانه بازارگاه عرضه نمی‌شود قبلا هم ما دامداران واقعی به سختی در سامانه‌ها ثبت‌نام می‌کنیم، اما وقتی نوبت تحویل نهاده می‌رسد، یا سهمیه‌ای باقی نمانده یا باید چند روز دوندگی کنیم تا شاید مقداری نهاده با قیمت مصوب بگیریم. خیلی‌ها ناچار شده‌اند دام خود را بفروشند چون ادامه این وضع ممکن نیست.

او تأکید می‌کند که فرآیند توزیع نهاده از سطح کارخانه‌ها تا تعاونی‌ها نیازمند نظارت لحظه‌ای و حذف واسطه‌ها است، چون بسیاری از محموله‌ها پیش از رسیدن به دامدار واقعی، سر از بازار آزاد درمی‌آورند.  

در بازار، تفاوت شدید میان نرخ مصوب و قیمت آزاد خوراک دام باعث شده برخی واسطه‌ها و دلالان از این شکاف سود ببرند. در عین حال، برخی گزارش‌ها از دپوی غیرقانونی نهاده‌ها در انبارها حکایت دارد؛ موضوعی که اگر صحت داشته باشد، نه‌ تنها موجب بی‌ثباتی بازار می‌شود، بلکه اعتماد دامداران به نظام توزیع را نیز تضعیف می‌کند.  

به گفته کارشناسان اقتصادی، چنین وضعیتی مستقیماً بر زنجیره تولید لبنیات و گوشت قرمز اثر می‌گذارد. افزایش قیمت تمام‌شده خوراک دام مساوی است با گران‌تر شدن شیر، ماست و گوشت در بازار، که فشار آن نهایتاً بر دوش مصرف‌کننده نهایی می‌افتد.  

داودآبادی یکی از فعالان دامپروری می گوید: برای حل بحران خوراک دام باید سه اقدام هم‌زمان انجام شود؛ اول شفاف‌سازی جریان توزیع از بندر تا مزرعه با سامانه‌های ردیاب و کد رهگیری؛ دوم حمایت مالی کوتاه‌مدت از دامداران خرد برای تأمین نقدینگی خوراک و سوم تقویت ذخایر استراتژیک تا بازار از احتکار آسیب نبیند.  

وی همچنین تأکید می‌کند که بخش قابل توجهی از مشکلات کنونی ناشی از ناترازی در تخصیص سهمیه و ضعف هماهنگی میان وزارت جهاد کشاورزی و شرکت‌های واردکننده نهاده است. زمانی که چند هفته تأخیر در تخصیص یا حمل ایجاد شود، بازار آزاد بلافاصله واکنش نشان می‌دهد و قیمت‌ها جهش می‌کند. 

این دامدار بیان کرد: دامداری یکی از ارکان مهم اشتغال در روستاهای استان مرکزی است. اگر امروز خوراک دام به‌درستی مدیریت نشود، فردا باید نگران تعطیلی واحدهای تولیدی و مهاجرت روستاییان باشیم. مسئولان مرتبط باید به صورت جهادی پای کار بیایند و صدای دامداران را بشنوند.

شبکه‌های فاسد واردات عامل بحران خوراک دام

آیت‌الله قربانعلی دری‌نجف‌آبادی با اشاره به بحران خوراک دام در کشور، از عملکرد ضعیف مسئولان و شبکه‌های فساد در واردات انتقاد کرد و گفت: حدود ۵۰ درصد خوراک دام وارد نشده و برخی کشتی‌ها اصلاً وجود خارجی ندارند. این مسئله دامداران را با مشکلات جدی مواجه کرده است.

کمبود نهاده‌ها آینده تولید تخم‌مرغ را تهدید می‌کند

احمد بزچلویی گفت: بحران نهاده‌های دامی در ماه‌های اخیر به یکی از جدی‌ترین چالش‌های صنعت مرغداری کشور تبدیل شده است. 

وی افزود: مرغداران بارها اعلام کرده‌اند که در سامانه بازارگاه هیچ‌گونه نهاده‌ای برای خرید وجود ندارد و همین موضوع آنان را مجبور کرده تا برای تأمین خوراک مرغ و تخم‌گذار به بازار آزاد روی بیاورند؛ بازاری که قیمت‌ها در آن سرسام‌آور و خارج از توان تولیدکنندگان است. 

رئیس اتحادیه مرغداران مرغ تخم‌گذار استان مرکزی بیان کرد: فعالان این حوزه، میزان مصرف نهاده‌ها بسته به ظرفیت واحدها متفاوت است. برای نمونه، یک واحد 50 ‌هزارتایی ماهانه حدود ۹۵ تن ذرت و ۴۸ تن کنجاله سویا نیاز دارد؛ یعنی در مجموع نزدیک به ۱۵۰ تن نهاده باید تأمین شود. 

بزچلویی عنوان کرد: در شرایط فعلی چنین حجمی از نهاده در بازارگاه عرضه نمی‌شود و مرغداران ناچارند با قیمت‌های چند برابر در بازار آزاد خرید کنند.

وی خاطرنشان کرد: در حالی که دولت نرخ مصوب ذرت را حدود ۲۱ هزار تومان و کنجاله سویا را ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان تعیین کرده، قیمت واقعی در بازار آزاد بسیار بالاتر است. گزارش‌ها نشان می‌دهد ذرت تا 30 هزار تومان و سویا بیش از ۵۰ هزار تومان معامله می‌شود. 

اختلاف قیمت نهاده‌ها دولتی و آزاد هزینه تولید را افزایش داده است

رئیس اتحادیه مرغداران مرغ تخم‌گذار استان مرکزی اظهار کرد: این اختلاف قیمت باعث شده هزینه تولید به شدت افزایش یابد و بسیاری از واحدها توان ادامه فعالیت نداشته باشند. مرغداران هشدار می‌دهند که اگر این روند ادامه یابد، طی دو ماه آینده بخش بزرگی از واحدهای تولیدی تعطیل خواهد شد و عرضه مرغ و تخم‌مرغ در کشور با بحران جدی مواجه می‌شود.

بزچلویی افزود: مشکل اصلی به عدم مدیریت در واردات و تأمین ارز برای نهاده‌ها بازمی‌گردد. ثبت سفارش ذرت و سویا به موقع انجام نشده و بانک مرکزی نیز ارز لازم را در زمان مناسب در اختیار واردکنندگان قرار نداده است. همین تأخیرها موجب شده نهاده‌ها دیر وارد کشور شوند و بازار با کمبود شدید مواجه گردد. 

وی گفت: مرغداران که باید به طور مستمر خوراک در اختیار داشته باشند، با دغدغه دائمی روبه‌رو هستند و نمی‌توانند برای آینده تولید خود برنامه‌ریزی کنند. بسیاری از واحدها حتی جرئت جوجه‌ریزی جدید ندارند، زیرا مطمئن نیستند که بتوانند خوراک لازم را تأمین کنند.

قیمت تخم‌مرغ نیز تحت تأثیر قیمت نهاده‌هاست

رئیس اتحادیه مرغداران مرغ تخم‌گذار استان مرکزی بیان کرد: قیمت تخم‌مرغ نیز تحت تأثیر این بحران قرار گرفته است. درب مرغداری، نرخ مصوب دولت حدود ۷۷ هزار تومان برای هر شانه تعیین شده، اما در بازار واقعی تخم‌مرغ با قیمت بیش از 100 هزار تومان خرید و فروش می‌شود. این اختلاف ناشی از هزینه‌های بالای نهاده‌هاست که تولیدکننده را مجبور می‌کند محصول را گران‌تر عرضه کند. 

بزچلویی عنوان کرد: مرغداران معتقدند اگر دولت به تعهدات خود در تأمین نهاده‌ها عمل کند، نه مرغ و نه تخم‌مرغ گران نخواهد شد و تولیدکننده با خیال راحت به کار خود ادامه می‌دهد. اما در شرایط فعلی، ادامه تولید برای بسیاری از واحدها صرفه اقتصادی ندارد و خطر تعطیلی گسترده وجود دارد.

وی در پایان تصریح کرد: بحران نهاده‌ها نتیجه مستقیم ضعف مدیریت و تأخیر در سیاست‌های وارداتی و ارزی است. اگر این مشکلات به سرعت برطرف نشود، نه تنها تولیدکنندگان متضرر خواهند شد، بلکه مصرف‌کنندگان نیز با افزایش شدید قیمت مرغ و تخم‌مرغ روبه‌رو می‌شوند؛ محصولاتی که بخش مهمی از سبد غذایی خانوار ایرانی را تشکیل می‌دهند.

تأمین نهاده‌های دامی به روال طبیعی بازمی‌گردد

علی صفری با اشاره به وابستگی کشور به واردات نهاده‌های دامی مانند ذرت، سویا و بخشی از جو گفت: مشکلات ارزی در ماه‌های اخیر وقفه‌ای در تأمین نهاده‌ها ایجاد کرد، اما در حال رفع شدن است. افزایش قیمت مرغ نیز ناشی از رشد هزینه‌های نهاده‌ها، انرژی و دستمزد است

وی با اشاره به مأموریت اصلی بخش کشاورزی در تأمین امنیت غذایی مردم گفت: کشوری که نتواند غذای خود را تولید کند، ناگزیر وابسته خواهد بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تولید محصولات کشاورزی کشور از ۲۵ میلیون تن به بیش از ۱۳۰ میلیون تن رسیده است.  

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی با بیان اینکه بخش کشاورزی استان مرکزی در بیشتر کالاهای اساسی نه تنها خودکفا بلکه دارای مازاد تولید است، بیان کرد: تولید گندم استان در سال گذشته بیش از ۵۰۰ هزار تن بود که سه برابر نیاز استان محسوب می‌شود. با وجود خشکسالی اخیر، تولید گندم به ۲۵۰ هزار تن کاهش یافت اما همچنان دو برابر نیاز استان است.  

به گزارش دیار آفتاب، بحران خوراک دام در استان مرکزی تنها یک مسئله صنفی نیست، بلکه هشداری برای امنیت غذایی و تولید ملی است. دامدارانی که سال‌ها در سخت‌ترین شرایط اقتصادی، چراغ تولید را روشن نگه داشته‌اند، امروز بیش از هر زمان دیگری چشم‌انتظار تدبیر و اقدام مؤثر مسئولان هستند.  

انتهای خبر/