حج، تنها فریضه با ساختار کاملاً سیاسی است

به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» به نقل از پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله‌العظمی سيدعلی خامنه‌ای (مد‌ظله‌العالی)، رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار دست‌اندرکاران حج و جمعی از زائران بیت‌الله الحرام، هدف پروردگار از مقرر کردن فریضه حج را ارائه الگویی کامل و جهت‌دهنده برای اداره بشریت خواندند و افزودند: ترکیب و هیأت ظاهری این فریضه، کاملاً سیاسی و محتوای اجزای آن کاملاً معنوی و عبادی است تا منافع همه بشریت تأمین شود و امروز بزرگترین منفعت امت اسلامی «اتحاد و هم‌افزایی» برای حل مشکلات جهان اسلام است که اگر این اتحاد بود، مسائلی چون غزه و یمن رخ نمی‌داد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در آغاز سخنانشان با تسلیت مجدد به خانواده‌های جان‌باختگان حادثه حقیقتاً تلخ بندرعباس، برای این هموطنان و خانواده‌های آسیب‌دیدگان صبر و آرامش مسئلت و تأکید کردند: پروردگار در مقابل صبری که انسان در حوادث گوناگون از خود نشان می‌دهد، اجری هزاران برابر پر ارزش‌تر به او عنایت می‌کند.

ایشان آسیب‌دیدن دستگاه‌ها در حوادث طبیعی و غیرطبیعی را به مدد تلاش و توانایی دیگر دستگاه‌ها، قابل جبران دانستند و افزودند: آنچه دل انسان را می‌سوزاند، «خانواده‌های عزیز از دست‌ داده» هستند که این حادثه را به مصیبتی برای ما و همه تبدیل کرد.

رهبر انقلاب در ادامه سخنانشان، معرفت و شناخت اهداف و ابعاد مختلف حج را برای زائران بیت‌الله، مقدمه ادای صحیح این فریضه بسیار مهم خواندند و با استناد به آیات متعدد قرآن کریم افزودند: استفاده از تعبیر «ناس» در بسیاری از آیاتِ مرتبط با حج نشان می‌دهد پروردگار این فریضه را برای اداره امور همه مردم -نه فقط مسلمانان- مقرر کرده است؛ بنابراین برگزاری درست حج، خدمت به بشریت است.

ایشان در تبیین نکات شناختی حج، آن را تنها فریضه‌ای خواندند که شکل و ترکیبش صددرصد سیاسی است؛ چرا که مردم را هر سال در یک مکان و زمان واحد برای اهداف خاص گرد می‌آورد که نفس این کار ماهیت سیاسی دارد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: در کنار شکل و ترکیب سیاسی حج، محتوای اجزای آن صددرصد معنوی و عبادی است و هر کدام اشاره‌ای نمادین و درس‌آموز به مسائل و ضروریات گوناگون زندگی بشر دارد.

ایشان در تبیین این نمادها، درس «طواف» را ضرورت گردش حول محور و مرکزیت توحید خواندند و افزودند: طواف به بشریت می‌آموزد که حکومت، زندگی، اقتصاد، خانواده و همه مسائل زندگی باید حول توحید بنا شود که در این صورت، دیگر از این قساوت‌ها، کودک‌کشی‌ها و زیاده‌خواهی‌ها خبری نخواهد بود و دنیا گلستان می‌شود.

رهبر انقلاب «سعی بین صفا و مروه» را اشاره‌ای به این ضرورت دانستند که انسان باید مدام بین کوه مشکلات تلاش کند و هیچگاه متوقف، معطل و متحیر نماند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «حرکت به سمت عرفات و مشعر و مِنا» را درسی برای حرکت دائم و پرهیز از سکون دانستند و افزودند: قربانی نیز اشاره نمادین به این حقیقت است که انسان گاه باید از عزیزترین کسان خود بگذرد، قربانی بدهد و یا حتی قربانی شود.

ایشان «رمی جمرات» را تأکید پروردگار بر این نکته خواندند که انسان باید شیاطین جن و انس را بشناسد و هرجا شیطان را یافت، بزند و بکوبد.
رهبر انقلاب «پوشیدن لباس احرام» را هم نشانه خشوع و یکسان‌سازی انسان‌ها در مقابل پروردگار برشمرند و افزودند: همه این اعمال جهت‌دهی به زندگی بشریت است.

رهبر انقلاب با استناد به آیه‌ای از قرآن کریم، هدف «اجتماع» حج را درک و دستیابی به انواع منافع انسانی خواندند و گفتند: امروز هیچ منفعتی بالاتر از اتحاد برای امت اسلامی وجود ندارد و در صورت وجود اتحاد و هماهنگی و هم‌افزایی امت اسلامی، فجایع کنونی در غزه و فلسطین اتفاق نمی‌افتد و یمن اینگونه تحت فشار قرار نمی‌گیرد.

ایشان جدایی و تفرقه امت اسلامی را زمینه‌ساز تحمیل منافع و مطامع استعمارگران، آمریکا، رژیم صهیونیستی و دیگر زیاده‌خواهان بر ملتها دانستند و افزودند: با اتحاد امت، امنیت و پیشرفت و هم‌افزایی کشورهای اسلامی و کمک‌های آنها به یکدیگر ممکن می‌شود و به فرصت حج باید به این چشم نگاه کرد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نقش و وظیفه دولت‌های اسلامی بخصوص دولت میهماندار در تبیین حقیقت و اهداف حج را بزرگ و برجسته دانستند و گفتند: مسئولان کشورها، علما و روشنفکران، نویسندگان و افراد تأثیرگذار بر افکار عمومی موظفند حقایق حج را برای مردم تبیین کنند.

پیش از بیانات رهبر انقلاب، حجت‌الاسلام سید عبدالفتاح نواب نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی ، شعار حج امسال را «حج؛ سلوک قرآنی، همگرایی اسلامی و حمایت از فلسطین مظلوم» برشمرد و برنامه‌های این نهاد را برای حج‌گزاران در سال جاری تشریح کرد.

آقای بیات رئیس سازمان حج و زیارت نیز در گزارشی گفت: امسال ۸۶ هزار ایرانی در قالب ۵۷۴ کاروان از ۱۲۳ ایستگاه پروازی به سرزمین وحی مشرف خواهند شد.

«انجام ۲۱۰هزار عمره مفرده در ۸ ماه گذشته»، «افزایش بهره‌وری نیروهای ستادی و خادمان حجاج»، «تخصیص ۲ کاروان برای ایرانیان خارج از کشور در حج امسال» و «آمادگی کامل کارگزاران و خادمان حج برای خدمت‌رسانی هرچه بهتر به حاجیان ایرانی» از جمله محورهای سخنان مسئولان حج در ابتدای این دیدار بود.

بخش‌هایی از بیانات رهبر انقلاب در این دیدار

این فریضه حج، یک فریضه‌ای است -شاید بشود گفت تنها فریضه‌ای است- که شکل و هیئت ظاهری آن، ترکیب آن، صد درصد سیاسی است. مردم را در مکان واحد، در زمان واحد، هر سال، برای هر کسی که بتواند یک جا جمع بکنند؛ این چیست؟ اجتماع مردم، گرد آمدن مردم دور هم، نفسِ این کار یک ماهیت سیاسی دارد.

بنابراین، حج برخلاف تلاش و گفتار و رفتار بعضی‌ها که خدشه می‌کنند در این حرف‌ها، ماهیتش ماهیت سیاسی است، شکلش شکل سیاسی است ترکیبش ترکیب سیاسی است.

لازم می‌دانم یک بار دیگر به حادثه تلخ بندرعباس اشاره کنم و به خانواده‌های جان‌باختگان و آسیب‌دیدگان تسلیت عرض کنم.

حقیقتاً حادثه‌ی تلخی بود و مصیبتی شد برای همه ما به خاطر خانواده‌ها.

حوادث گوناگون برای دستگاه‌ها خب پیش می‌آید: زلزله، آتش‌سوزی، تخریب؛ عمدی، سهوی، همه جوری پیش می‌آید؛ جبران می‌شود. اینجا هم اگر مشکلی برای دستگاه‌ها پیش آمده باشد، ان‌شاءالله با فوریت، با قدرت، با توانایی دستگاه‌های اجرایی سرحال و توانا و جوان ما جبران خواهد شد، آنی که دل انسان را می‌سوزاند خانواده‌ها هستند.

خانواده‌ی جانباختگان، عزیزان‌شان از دست‌شان رفتند؛ به آنها تسلیت عرض می‌کنیم و عرض می‌کنیم که اگر ماها در مصائب گوناگون زندگی صبر کنیم اجری که خدای متعال به خاطر این صبر به ما خواهد داد، هزاران برابر ارزشش و اهمیتش بیشتر است از تلخیِ آن مصیبت؛ «اولئک علیهم صلوات من ربهم» آنهایی که صبر می‌کنند، خدای متعال بر آنها صلوات می‌فرستد؛ این خیلی مهم است. و ان‌شاءالله خدای متعال دل‌هایشان را آرام کند و سکینه و آرامش به آنها بدهد.

این اجتماع اصلاً برای منافع انسان‌هاست؛ «لیشهدوا منافع لهم». «لیشهدو»، این لام، لامِ تعلیل است علی‌الظاهر. «لیشهدوا»: جمع بشوند مردم در مکه، در بیت‌الله‌الحرام، در مناطق گوناگون حج؛ برای چه؟ «لیشهدوا منافع لهم»؛ برای اینکه منفعت‌هایشان را پیدا کنند. حالا بعضی خیال می‌کنند این منفعت فقط عبارت است از یک دادوستدِ مثلاً اینجوری؛ نه! دیگر هرچیزی که اسمش منفعت است. امروز این منفعت چیست؟ اتحاد امت اسلامی؛ به نظر من برای امت اسلامی هیچ منفعتی بالاتر از اتحاد نیست. اگر امت اسلامی با هم متحد باشند، دست در دست هم بگذارند، هماهنگی کنند، هم‌افزایی کنند، غزه اتفاق نمی‌افتد، فلسطین اتفاق نمی‌افتد، یمن این‌جور تحت فشار قرار نمی‌گیرد.

وقتی ما از هم جدا هستیم، استعمار - آمریکا یک‌جور، رژیم صهیونیستی یک‌جور، بعضی از کشورهای دیگر اروپایی و غیراروپایی یک‌جور- منافع خودشان، مطامع خودشان را غلبه میدهند بر منافع ملت‌ها؛ می‌شود مثل این کشورهایی که زیر فشار اینها قرار گرفته‌اند که می‌بینید چه اتفاقاتی داره می‌افتد، می‌شود غزه.

وقتی اتحاد بود امنیت می‌آید، وقتی اتحاد بود پیشرفت می‌آید، وقتی اتحاد بود هم‌افزایی می‌آید، کمک‌هایی را ما می‌توانیم به فلان کشور اسلامی بکنیم که خودش ندارد آن را؛ ما می‌توانیم کمک کنیم. او هم می‌تواند به ما کمک کند. همه از هم استفاده می‌کنند، همه با هم کمک می‌کنند؛ این منفعتِ «لیشهدوا منافع لهم» [است]. حج را با این چشم نگاه کنید.

حج یک سفر زیارتی معمولی نیست، این یک سفر گردشی نیست، این مسافرت شما برای حج و عمل حج شما مشارکت در یک اقدام بسیار مهمی است که خدای متعال برای اداره‌ی بشریت نه فقط اداره‌ی مؤمنین، مسلمین، برای اداره‌ی بشریت این دستگاه را، این تشکیلات را مقرر کرده.

حج برای اداره‌ی بشریت است. حج درست خدمت به بشریت است، فقط خدمت به خودتان نیست، فقط خدمت به کشورتان نیست، فقط خدمت به امت اسلامی نیست، خدمت به بشریت است.

حج یک فریضه‌ای است که یعنی شاید بشود گفت تنها فریضه‌ای است که شکل و هیئت ظاهری آن،‌ ترکیب آن صددرصد سیاسی است.
مردم را در مکان واحد، در زمان واحد، هر سال برای هرکسی که بتواند یکجا جمع بکنند. این چیست؟ اجتماع مردم، گرد آمدن مردم دور هم، این نفس این کار یک ماهیت سیاسی دارد.

حج، برخلاف تلاش و گفتار و رفتار بعضی‌ها که خدشه میکنند در این حرفها، ماهیتش ماهیت سیاسی است، شکلش شکل سیاسی است، ترکیبش ترکیب سیاسی است.

یک خصوصیت دیگر این است که این ترکیب سیاسی این قالب سیاسی محتوایش صددرصد عبادی است. محتوای این قالب صددرصد عبادی است.

از اولی که شروع میکنید لبیک! از اول احرام شروع میکنید با خدای متعال عرض کردن، عرض حاجت کردن، اظهار ارادت کردن، «لبیک اللّهم لبیک» بعد وارد میشوید به احرام؛ احرام است، دعاست، ذکر است، عبادت است، هرچه که هست جنبه‌ی معنوی و عبادی دارد.

این هم یک خصوصیت. یعنی این قالب سیاسی دارای محتوای عبادی محض است.

یک نکته‌ی دیگر درباره حج این است که حالا همین مفاد و محتوای عبادی حج هرکدام یک اشاره‌ی نمادینی به زندگی انسان دارد.
همه‌ی این کارهای عبادی که در حج هست هرکدامشان یک جنبه‌ی نمادین، به تعبیر فرنگی که نمیخواهم معمولاً استفاده بکنم، سمبلیک دارد به یک مطلب انسانی و بشری.

اگر چنانچه بشریت توفیق پیدا کند زندگی‌اش، حکومتش، درسش، جنگش،‌ صلحش، رفاقتش، بر محور خدا انجام بگیرد دنیا گلستان خواهد شد.
این خودخواهی‌ها، این بی‌رحمی‌ها، این قساوت‌ها، این قتل‌ها، این کودک‌کشی‌ها، ‌این استعمارها، این دخالت‌ها در کشورهای دیگر از بین خواهد رفت، اگر توحید ملاک باشد.

این اجتماع حج اصلاً برای منافع انسان‌هاست. حالا بعضی خیال می‌کنند این منفعت فقط عبارت است از یک داد و ستد مثلاً این جوری، نه دیگر هرچه که اسمش منفعت است.

امروز این منفعت چیست؟ اتحاد امت اسلامی. به نظر من برای امت اسلامی هیچ منفعتی بالاتر از اتحاد نیست. اگر امت اسلامی با هم متحد باشند دست در دست هم بگذارند، هماهنگی کنند، هم‌افزایی کنند، غزه اتفاق نمی‌افتد، فلسطین اتفاق نمی‌افتد. یمن این‌جور تحت فشار قرار نمی‌گیرد.

وقتی ما از هم جدا هستیم استعمار آمریکا یک جور، رژیم صهیونیستی یک جور، بعضی از کشورهای دیگر اروپایی و غیر اروپایی یک جور، منافع و مطامع خودشان را غلبه می‌دهند بر منافع ملت‌ها. می‌شود مثل این کشورهایی که زیر فشار این‌ها قرار گرفتند که می‌بینید چه اتفاقاتی دارد می‌افتد. می‌شود غزه.

وقتی اتحاد بود امنیت می‌آید، وقتی اتحاد بود پیشرفت می‌آید، وقتی اتحاد بود هم‌افزایی می‌آید. کمک‌هایی ما می‌توانیم به فلان کشور اسلامی بکنیم که خودش ندارد آن را. ما می‌توانیم کمک کنیم. او هم می‌تواند به ما کمک کند. همه از هم استفاده می‌کنند، همه با هم کمک می‌کنند.
حج را با این چشم نگاه کنید. حج را بشناسیم. این‌هایی که بنده عرض کردم بخشی از نکات شناختی برای حج است. بدانید کجا می‌خواهید بروید، بدانید چه‌ کار می‌خواهید بکنید.

البته دولت‌های اسلامی نقش زیادی دارند، دولت مهمان‌دار حج نقش بسیار زیادی دارد. تکلیف بزرگ و سنگینی دارند. مسئولین کشورها، علما، روشنفکران، نویسندگان، گویندگان، کسانی که جایگاه تأثیرگذار در بین مردم دارند حرفشان اثر می‌گذارد. این‌ها همه‌شان نقش دارند، این‌ها می‌توانند درباره‌ی حقیقت حج برای مردم توضیح بدهند، مردم را تفهیم کنند و بر روی افکار عمومی مردم اثر بگذارند.

انتهای خبر/