کودتای ۱۲۹۹ سرآغاز تغییرات بزرگ

وی افزود: به اعترافات ادموند آیرونساید، انگلیس‌ها در کودتای اسفند دست داشتند. آیرونساید در اعترافاتش می‌گوید: «که او رضاخان را به قدرت رسانده که این اعتراف نشان می‌دهد این کودتا به دست انگلیس‌ها انجام شده است و همچنین، زمانی که وینستون چرچیل نخست وزیر انگلیس بود، از رضاخان حمایت کرده و او را به قدرت رسانده بود».

کارشناس مسائل سیاسی در پایان تصریح کرد: رضاخان طی کودتایی به قدرت رسید و پس از مدتی، زمانی که نقش او به پایان رسید و تاریخ مصرف وی تمام شد توسط انگلیس‌ها از ایران اخراج شد. انگلیس‌ها نقش کلیدی در به قدرت رسیدن و سقوط رضاخان داشتند.

نقش انگلیس در کودتای سوم اسفند مشهود است

امیر حسین بیاتی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» در خصوص نقش انگلیس در کودتای سوم اسفند گفت: نام خاندان پهلوی همواره با کودتا گره خورده است؛ یک روز پدر در ۳ اسفند ۱۲۹۹ و یک روز هم پسر در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و 104 سال از کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ می‌گذرد و نقش انگلیس در این کودتا همیشه محل بحث بوده است. این موضوع همچنان مورد توجه است.

کارشناس مسائل سیاسی مطرح کرد: اسنادی موجود است که نشان می‌دهند رضامیرپنج تنها عروسکی در دست صحنه‌گردانان انگلیسی بود. انگلیس از او به‌عنوان مهره‌ای برای استعمار و تسلط بلامنازع بر ایران استفاده می‌کرد. در آغاز جنگ جهانی دوم، انگلیسی‌ها صریحاً می‌گویند: او را خودمان آوردیم و خودمان می‌بریم.

وی گفت: گزارش‌های دیپلمات‌های آمریکایی از سفارت آمریکا در تهران به وزارت خارجه این کشور یکی از مهم‌ترین اسناد در این زمینه است. این گزارش‌ها به‌قدری روشن و واضح هستند که نیازی به تفسیر ندارند. در اولین روز کودتا، سفارت آمریکا به وزارت خارجه خود پیامی ارسال کرد و دخالت انگلیس را تأیید کرد.

بیاتی عنوان کرد: این گزارش‌ها نشان می‌دهند که نیروهای انگلیسی که به نیروی شمال ایران معروف بودند، نقش مهمی در تقویت کودتا داشتند. نیروهای انگلیسی مستقر در قزوین بودند که نقطه آغاز حرکت قوای کودتاچی محسوب می‌شد. سید ضیا، سردبیر روزنامه رعد، رهبری این جریان را بر عهده داشت.

کارشناس مسائل سیاسی بیان کرد: مردم ایران به‌سرعت متوجه شدند که کودتای ۱۲۹۹ یک نقشه و توطئه انگلیسی است. اسناد منتشر شده و وقایع تاریخی نقش پررنگ انگلیس در کودتای رضاخان را آشکار می‌کنند. در روزهای سالگرد کودتای انگلیسی، نوه رضاخان نیز به‌شیوه اسلاف خود، تاج و تخت را از بیگانگان تمنا کرده است.

وی افزود: درس مهمی که از این کودتا برای ملت ایران وجود دارد، این است که در گذشته، بیگانگان هر کس را که می‌خواستند در ایران حاکم می‌کردند. اما امروز مردم ایران هستند که حاکمان خود را برمی‌گزینند. این واقعیت استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی است که ملت ایران پس از دو قرن افول، در سال ۵۷ آن را بازیابی کرد.

رضاخان با کودتا به قدرت رسید

قاسم فراهانی، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» به بررسی ابعاد مختلف کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ و تاثیرات آن بر تاریخ معاصر ایران پرداخت و گفت: کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ یکی از نقاط عطف تاریخ ایران محسوب می‌شود.

کارشناس مسائل سیاسی بیان کرد: این کودتا به رهبری سید ضیاءالدین طباطبایی و با حمایت رضاخان میرپنج، که بعدها به عنوان رضاشاه پهلوی شناخته شد، صورت گرفت. در آن زمان، ایران با بی‌ثباتی سیاسی، دخالت خارجی و ضعف دولت قاجار مواجه بود که زمینه‌ساز وقوع این کودتا شد.

وی افزود: رضاخان با همکاری سید ضیاءالدین طباطبایی و با فرماندهی نیروهای قزاق، در شب سوم اسفند ۱۲۹۹ وارد تهران شد و کنترل پایتخت را بدون مقاومت جدی به دست گرفت. این کودتا منجر به سقوط دولت قاجار و روی کار آمدن سید ضیاءالدین طباطبایی به عنوان نخست‌وزیر شد. از این رو، احمدشاه قاجار عملاً قدرت خود را از دست داد.

فراهانی عنوان کرد: قدرت گرفتن رضاخان به عنوان وزیر جنگ و سپس فرمانده کل قوا، تحولات بزرگی را در پی داشت. در نهایت، رضاخان با حمایت مجلس، در سال ۱۳۰۴ شمسی، سلسله قاجار را منحل کرد و خود را به عنوان رضاشاه پهلوی تاجگذاری کرد.

کارشناس مسائل سیاسی در پایان تصریح کرد: این کودتا تأثیرات عمیقی بر تاریخ ایران گذاشت. با تمرکز قدرت در دست رضاخان و آغاز برنامه‌های نوسازی و اصلاحات گسترده در زمینه‌های نظامی، آموزشی و اقتصادی، کشور وارد مرحله‌ای جدید از توسعه و پیشرفت شد. همچنین، تلاش‌هایی برای کاهش نفوذ خارجی و تقویت حاکمیت ملی صورت گرفت که در تاریخ معاصر ایران بسیار حائز اهمیت است.

کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ نقطه عطفی در تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران بود. این کودتا به رهبری رضاخان، با همکاری سید ضیاءالدین طباطبایی و پشتیبانی نیروهای بریتانیایی انجام شد. در نتیجه این کودتا، دولت قاجار که در آن زمان در بحران و ضعف بود، سرنگون شد و زمینه برای به قدرت رسیدن رضاخان فراهم گردید. 

این کودتا باعث تغییرات گسترده در نظام حکومتی ایران شد. رضاخان پس از کودتا، با استفاده از قدرت نظامی خود، به تدریج توانست تمام قدرت را در دست گیرد و در سال ۱۳۰۴ به عنوان شاه ایران تاج‌گذاری کند. حکومت پهلوی تحت رهبری رضا شاه به سمت توسعه و نوسازی کشور حرکت کرد. وی اصلاحات گسترده‌ای در زمینه‌های نظامی، اقتصادی، و فرهنگی انجام داد. به عنوان مثال، او راه‌آهن سراسری ایران را احداث کرد، ارتش را مدرن‌سازی نمود، و اقدام به اصلاحات اداری و قضایی کرد.

این کودتا تأثیرات عمیقی بر جامعه ایران داشت و زمینه‌ساز تحولات بزرگ در قرن بیستم شد. آیا اطلاعات بیشتری در مورد جزئیات آن دوره یا تحولات بعدی نیاز دارید؟

انتهای خبر/