زیر پل‌های اراک، جایی برای نفس کشیدن شهر

به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» حسین معافی فعال فرهنگی و اجتماعی در یادداشتی نوشت: شهر اراک به‌عنوان یکی از کلانشهرهای مهم کشور، در دهه‌های اخیر با رشد جمعیت، توسعه صنعتی و افزایش تردد خودروها، به‌ناچار به سمت ایجاد زیرساخت‌های جدید شهری از جمله پل‌های روگذر حرکت کرده است. این پل‌ها گرچه بخش مهمی از گره‌های ترافیکی شهر را حل می‌کنند، اما هم‌زمان فضاهای بزرگی در زیر آنها ایجاد شده که اغلب خالی، رهاشده یا حتی ناامن به نظر می‌رسند.

این فضاها نه‌ تنها می‌توانند به تهدیدی برای امنیت اجتماعی و بصری شهر بدل شوند، بلکه در صورت برنامه‌ریزی خلاقانه می‌توانند به فرصتی برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و توسعه پایدار شهری تبدیل گردند. تجربه بسیاری از کلانشهرهای دنیا نشان داده است که بازآفرینی چنین فضاهایی می‌تواند روح تازه‌ای به بافت شهری ببخشد. بنابراین پرسش اصلی این است: چگونه می‌توانیم این فضاهای بلااستفاده زیر پل‌ها را به محیط‌هایی امن، زیبا و کاربردی برای مردم اراک بدل کنیم؟

پیشنهادهای اجرایی

۱. فضاهای سبز و محیطی

•    ایجاد پارک‌های خطی و باغچه‌های کوچک شهری با گیاهان مقاوم به شرایط اقلیمی اراک.

•    نصب دیوار سبز یا نقاشی‌های دیواری هنری بر روی ستون‌های پل‌ها برای کاهش حس خشونت بصری.

•    کاشت درختچه‌های سایه‌دوست جهت بهبود کیفیت هوا و کاهش آلودگی.

۲. فضاهای اجتماعی و فرهنگی

•    طراحی زمین‌های ورزشی کوچک مثل بسکتبال سه‌نفره یا پینگ‌پنگ برای جوانان.

•    ایجاد فضاهای فرهنگی و هنری شامل گالری‌های دیواری، صحنه‌های کوچک اجرای موسیقی و نمایش خیابانی.

•    نصب نیمکت‌ها و مبلمان شهری ایمن برای تبدیل محیط به فضای استراحت و گذران وقت.

۳. کاربری‌های خدماتی و اقتصادی

•    ایجاد بازارچه‌های محلی برای عرضه محصولات دست‌ساز و صنایع دستی استان مرکزی.

•    ساماندهی دست‌فروشان و انتقال آنها به این فضاها برای نظم‌بخشی به سطح شهر.

•    طراحی پارکینگ‌های کوچک برای دوچرخه و موتورسیکلت با هدف کاهش بی‌نظمی خیابان‌ها.

۴. توجه به امنیت و ایمنی

•    نورپردازی کافی با چراغ‌های LED برای جلوگیری از تاریک ماندن محیط.

•    نصب دوربین‌های نظارت شهری در نقاط حساس.

•    طراحی باز و قابل رؤیت برای جلوگیری از تجمع‌های غیرایمن.

•    ایجاد مسیرهای روشن و مشخص برای عبور عابران پیاده.

۵. ایده‌های نوآورانه

•    احداث زمین‌های بازی کودک با طراحی ایمن.

•    ایجاد ایستگاه‌های شارژ وسایل نقلیه برقی کوچک (دوچرخه، اسکوتر).

•    اختصاص بخش‌هایی به عنوان «دیوار گرافیتی قانونی» برای هنرمندان جوان.

فضاهای زیر پل‌های روگذر اراک اگر بدون برنامه‌ریزی رها شوند، به نقاط تاریک و بلااستفاده‌ای در شهر بدل خواهند شد. اما اگر با نگاهی خلاقانه و هدفمند به آنها پرداخته شود، می‌توانند به فرصت‌هایی برای تقویت تعامل اجتماعی، ارتقای امنیت و زیبایی شهر و حتی رونق اقتصادی محلی تبدیل گردند.

بدین ترتیب، شهرداری اراک با همکاری هنرمندان، جامعه مدنی و شهروندان می‌تواند این فضاها را از «نقاط مرده» شهری به «کانون‌های زندگی» بدل کند؛ اقدامی که نه‌تنها سیمای شهری را زیباتر خواهد کرد، بلکه کیفیت زندگی مردم را نیز به‌طور ملموس ارتقا خواهد داد.