یاداشت؛

رای دادن، حق یا وظیفه شرعی

رای دادن، آیا حق است یا وظیفه؟ اگر حق است پس هر فردی بایستی تعیین کند که از حق خود استفاده کند یا خیر. اگر وظیفه است که یعنی اجبار وجود دارد و این با مختار بودن انسان در تضاد است.

به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب»؛ احمد بهلول‌بند به‌مناسبت دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در یادداشتی نوشت: سوالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید این است که انتخابات و رای دادن، آیا حق است یا وظیفه؟ اگر حق است پس هر فردی بایستی تعیین کند که از حق خود استفاده کند یا خیر. اگر وظیفه است که یعنی اجبار وجود دارد و این با مختار بودن انسان در تضاد است.

ابتدا باید در مورد حکومت و کشورداری صحبت‌هایی انجام شود. در مورد نوع حکومت‌ها نظرات متفاوتی ارائه می‌شود و در عمل نیز بخشی از این نظرات در حال پیاده‌سازی است. قدرت‌های حاکم سیاسی و اجرایی در کشورهای جهان، بیشتر دموکراسی و پس از آن پادشاهی هستند.

دموکراسی واژه‌ای است به معنای مردمسالاری و حضور مردم در تمامی عرصه‌های مدیریتی و اجرایی کشور که در آن نوع حکومت، انتخاب کارگزاران و مدیران را مردم انتخاب می‌کنند. (بی‌واسطه یا با واسطه)

حکومت حاضر در ایران به عنوان جمهوری اسلامی شناخته می‌شود. جمهوریت در نظام اسلامی همان معنای دموکراسی را دارد که در کلام بنیانگذار انقلاب اسلامی و همچنین رهبر معظم انقلاب، به آن اشاره و تاکید شده است. بر مبنای همین دموکراسی که در متن حاکمیت ایران گنجانده شده، باید انتخاب مدیران و نوع حکومت در ایران توسط مردم تعیین و انتخاب شود.

در روز ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ یعنی کمتر از ۲ ماه پس از انقلاب اسلامی، مردم با حضور بی‌نظیر خود، به جمهوری اسلامی رای مثبت دادند. پس اولین بخش از مردم‌سالاری در این روز رقم خورد. نکته‌ای که در مورد انتخابات ۱۲ فروردین سال ۵۸ افتخارآمیز و مایه مباهات است، این است که مشارکت مردم در این انتخابات بیش از ۹۸ درصد بوده، علاوه بر آن ایران جزء معدود کشورهایی است که نوع حاکمیت خود را به همه‌پرسی گذاشته است.

بعد از تعیین نوع حکومت نوبت به تعیین کارگزاران رسید که در ۴۵ سال زیست جمهوری اسلامی، مردم در ۳۵ تاریخ متفاوت برای انتخاب ۴۱ گروه از کارگزاران ارشد نظام در انتخابات شرکت کردند.

انتخابات‌های برگزار شده برای تعیین روسای جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، نمایندگان مجلس خبرگان رهبری و اعضای شوراهای شهر بوده است. یعنی به طور متوسط هر سال یک انتخابات برگزار شده که این بخش بعدی دموکراسی است یعنی فراهم آوردن سازوکاری که مردم بتوانند سهم خود را از قدرت به دست آورده یا تعیین نمایند.

با توصیفات گذشته، متوجه خواهیم شد که به طور کلی رای دادن ترکیبی از حق و وظیفه است. الف) رای دادن حق است؛ حق به معنای اینکه هر فردی می‌تواند از این فرصت برای دخالت و تاثیرگذاری تعیین سرنوشت کشور استفاده کند.

بنابراین مختار است که از این حق برای ارائه نظر خود و تاثیر در آینده استفاده کند. ب) رای دادن، وظیفه است؛ به این معنا که مشارکت بالا، قدرت چانه زنی حاکمیت را در مناسبات بین المللی افزایش خواهد داد و تحرکات دشمنان و معاندان خارجی را تحت تاثیر قرار داده و به نوعی امنیت کشور را افزایش می‌دهد.

بنابراین در هر کشوری، ایجاد قدرت بازدارندگی و افزایش پدافند غیرعامل در برابر دشمنان خارجی، با توسل به پشتوانه مردمی و مشارکت بالا امکان پذیر خواهد شد.

روند برگزاری انتخابات و مناسبات بین‌المللی که ایران در نیم قرن اخیر پشت سر گذاشته نشان می‌دهد هر زمان که مشارکت مردم در عرصه‌های مختلف سیاسی بالا بوده، فشارهای دشمنان را کاهش داده و ایران را در موضع قدرت قرار داده است و هر گاه مشارکت پایین بوده، در عرصه بین‌المللی باعث ایجاد مشکلاتی شده است.

در نهایت باید گفت که انتخابات بهترین راهی است که می‌توان مردم را در قدرت سهیم کرده و نظر آنها را در خصوص نحوهٔ اداره کشور جویا شد. بنابراین برگزاری انتخابات مهم‌ترین ابزار در برقراری دموکراسی است.

به عنوان سخن پایانی باید گفت که این حق، توسط دولت‌ها برای مردم در نظر گرفته می‌شود و باید از این فرصت استفاده کرد تا در ساختار قدرت، سهمی هر چند اندک داشته باشیم.

انتهای خبر/