آداب و رسوم شب یلدا در فراهان

به گزارش «دیار آفتاب» به نقل از فراهان خبر؛ شب یلدا که آخرین شب پاییز و تاریک‌ترین و درازترین شب سال است توسط ایرانیان جشن گرفته می‌شود و مردمان ایران زمین آیین‌های مختلفی در این شب به یاد ماندنی در کنار هم اجرا می‌کنند.

مردم شهرستان فراهان هم در این شب به یادماندنی آداب و رسوم خاصی دارند، مردم شهر فرمهین در این شب دور هم جمع می‌شوند و ضمن انجام صله ارحام از خداوند طلب برکت می‌کنند.

شب یلدا که در میان مردم خون گرم فراهان، آیین‌ها و سنت‌های مخصوص خود را دارد.

مردم فرمهین در شب چله در منزل بزرگ‌ فامیل جمع می‌شوند که معمولاً در خانه بزرگ و ریش سفید طایفه است و با صحبت کردن و خاطره‌گویی طولانی‌ترین فصل سال را با صمیمیت و کنار هم بودن جشن گرفته به سرمای شب زمستان با محبت و صمیمیت گرما می‌بخشند.

آیین شب یلدا یا شب چله؛ خوردن آجیل مخصوص، گندم شاهدانه، سنجد، چغندر با دوغ، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون است که همه جنبه نمادی دارند و نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند.  

یکی دیگر از رسم‌های شب یلدا «فال حافظ گرفتن» است، اگر رسم‌ها و آیین‌های دیگر یلدا را میراثی از فرهنگ چند هزار ساله بدانیم ولی فال حافظ گرفتن در شب یلدا در سده‌های اخیر به رسم‌های شب یلدا افزوده شده است، شاهنامه خوانی و قصه گویی پدربزرگ و مادربزرگ دور کرسی برای کوچکتر‌ها نیز از آیین‌های یلدا است که خاطرات شیرینی برای بزرگسالی آن‌ها فراهم می‌آورد.  

در سراسر ایران زمین جایی را نمی‌یابید که خوردن هندوانه در شب یلدا جزء آداب و شیوه آن نباشد و فرمهین هم از این قاعده مستثنی نیست و باور دارند که با خوردن هندوانه لرز و سوز و سرما به تن آن‌ها تأثیری ندارد.  

یکی دیگر از رسم‌های جالب مردم شهر فرمهین در شب یلدا چله بردن برای نو عرؤسان است که در این مراسم تعدادی از بستگان عروس سینی‌های پر از میوه، کله قند، شیرینی و برخی مواد غذایی را به خانه‌ی تازه عرؤسان می‌برند، البته در صورت نامزد بودن عروس و داماد این هدایا توسط خانواده‌ی داماد برای عروس برده می‌شود.

شهر خنجین از دیگر شهر‌های فراهان است که آیین مخصوص به خود دارد، در این شب آشنایان اکثراً به خانه‌ی بزرگ‌ فامیل ‌می‌روند و مردم در این شب کتاب‌هایی چون شاهنامه را می‌خوانند و از داستان‌های قدیمی صحبت می‌کنند و چون در این موقع هوا سرد است کُرسی گرمی را برپا می‌کنند که همه‌ی افراد در کنار کُرسی می‌نشینند و بر روی کُرسی نیز آجیل، تنقلات، میوه‌ها و خوردنی‌هایی که در سایر فصل‌ها تدارک دیده‌اند می‌گذارند.

خواراکی‌های مرسوم شب یلدا در این شهر اغلب، قُووت( قاووت)، تخمه آفتابگردان، کشمش، نخودچی، توت، مویز، باسلوق، ذرت(پف فیل) کالک تورشه(ترشی مخصوص هندوانه و خربزه و به زبان فارسی: شور هندوانه) قیله تورشه(انگور ترشی) انواع میوه‌ها اعم از انگور، انار، سیب،  هندوانه است.

در ایام قدیم هندوانه شب یلدار را زیر کاه‌ها می‌گذاردند تا خراب نشود چرا که رطوبت و خنکی آن باعث حفظ میوه‌ها در برابر خراب شدن می‌باشد. وقتی از تابستان هندوانه را می‌چینند زیر زمین‌هایی داشتند که در تابستان خنک و در زمستان معتدل بود و از تابستان هندوانه‌ها را در این مکان‌ها می‌گذاشتند و در شب یلدا نوش جان می‌کردند.

یلدا در شهر تلخاب نیز نظیر سایر مناطق فراهان و ایران یکی از رسومات کهن مردمی است كه از زمان‌های قدیم در میان مردم مرسوم بوده است. این شب كه طولانی‌ترین شب سال است در بین مردم تلخاب به شب چله معروف است.

حضور در منزل بزرگان سالخورده و ادای احترام به آنان از آداب و رسوم زیبای مردم تلخاب است.

خانواده‌های شهر تلخاب شب چله در منزل بزرگ خانواده جمع می‌شوند و به گفتگو‌های دوستانه می‌پردازند.

خواركی‌هایی كه در این شب مصرف می‌شود معمولاً هفت نوع است كه هركس باید از این هفت مورد خوراكی هر چند به مقدار كم میل نماید. این خوراكی‌ها شامل هندوانه، میوه فصل، كشمش، نخودچی، تخمه، گندم شادونه بو داده و انگور است.

یكی از كار‌هایی كه در تلخاب مرسوم است و شاید در بیشتر مناطق نیز وجود داشته باشد، كسانی كه نامزد دارند و عروسی نكرده‌اند، خانواده داماد برای تازه عروس خود هدایایی می‌برند كه به زبان محلی به آن چله لیك می‌گویند. این هدایا شامل لباس، زیورآلات وانواع خوراكی‌ها است.

انتهای خبر/