آخرین وضعیت پروژه ۸۱۰۰ واحدی مسکن ملی

دیار آفتاب، چرا پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی اراک توسط اداره راه و شهرسازی استان مرکزی کلید خورد؟

عزیزی: وقتی پروژه یک‌هزار و ۴۴۰ واحدی اراک در خیابان هپکو استارت زده شد و نقشه، پروانه ساخت، پیمانکار و وام پروژه مشخص شده بود شاهد پیشرفت فیزیکی مناسبی در این پروژه بودیم و زمانی که فروش عمومی آن شروع شد، شاهد استقبال از این پروژه بودیم.  

این استقبال مناسب بدلیل آن بود که این پروژه پیمانکار خوبی داشت و ظرف دو  سال، پروژه تکمیل شد.

در نتیجه پروژه یک‌هزار و ۴۴۰ واحدی در استان مرکزی، استان‌های دیگر نیز به دنبال پروژه‌های مشابه رفتند، ولی این پروژه‌ها متقاضی نداشت، زیرا در مکان مناسبی ساخته نشده بودند و محل ساخت دور از محدوده شهری بود.

در اواخر دولت ۱۲ شاهد افزایش بی‌رویه قیمت مسکن بودیم، به همین دلیل طی بخشنامه‌ای اداره راه و شهرسازی، طرح اقدام ملی مسکن را شروع کرد که بعد از آن نیز شاهد قانون جهش مسکن و شروع نهضت ملی مسکن بودیم.

در پی تجربه ناموفق بعضی استان‌ها در پروژه‌های گذشته، روش جدیدی تدوین شد که در آن مفهوم متقاضی موثر تعریف شده است.

متقاضی موثر به متقاضی گفته می‌شود که بعد از تامین زمین با پرداخت هزینه در پروژه ثبت‌نام می‌کند و با این روش دیگر هیچ پروژه‌ای بدون متقاضی نمی‌ماند.

در پی بخشنامه اقدام ملی مسکن در اراک، دو پروژه شهید سلیمانی و پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی شروع به کار کرد.

در پروژه شهید سلیمانی از آنجایی که زمین دولتی بود فرآیند ساخت، قرعه کشی، ثبت نام و تخصیص وام به سرعت انجام شد.

استان مرکزی اولین استان در کشور بود که توانست پروژه‌های اقدام ملی مسکن را تکمیل کند و در حال حاضر شاهد پیشرفت فیزیکی ۹۸ درصدی در پروژه شهید سلیمانی هستیم.

دیار آفتاب، چرا تامین زمین پروژه 8 هزار و 100  واحدی اراک اینقدر طول کشید؟  

عزیزی: اداره راه و شهرسازی استان مرکزی به شورای عالی شهرسازی و معماری ایران پیشنهاد افزایش ۶۰۰ هکتاری محدوده شهری اراک را ارائه کرد، که این پیشنهاد شامل بخش زیادی از قنات ناصری بود، اگرچه در جلسه شورای عالی فقط اراضی حد فاصل جاده فرودگاه تا جاده تره‌بار و تا عمق لوله گاز به محدوده شهر اراک الحاق شد.

600 هکتار دیگر نیز مثل بیمارستان امام خمینی(ره)، بیمارستان امیرالمومنین(ع)، برق باختر و پارک جنگلی به خط مرزی اراک اضافه شدند.

پس از تصویب طرح جامع، اداره راه و شهرسازی استان مرکزی بدنبال آماده‌سازی اسناد طرح جامع و نقشه‌ها بود، زیرا زمانی که طرح جامع تصویب می‌شود باید گزارش‌های کاغذی، آلبوم نقشه‌ها و ضوابط مورد نیاز تکمیل شود.  

با توجه به بخشنامه اقدام ملی، مدیران استان مرکزی برای ساخت واحدهای جدید به سراغ اوقاف رفتند و با اوقاف توافق شد که زمین‌های داخل محدوده شهری متعلق به این سازمان طبق بخشنامه اقدام ملی خریداری شود.

سازمان اوقاف و امور خیریه کشور در ابتدا این زمین‌ها را هزار میلیارد تومان قیمت‌گذاری کرد، ولی در نهایت پس از چند جلسه بحث و گفتگو قیمت این زمین‌ها 210 میلیارد تومان شد، که قرار شد از زمین هفتاد هکتاری در اختیار اوقاف، بیست هکتار زمین برای کاربری مسکونی از اداره اوقاف به قیمت 210 میلیارد تومان خریداری شود.

هیچ سازمانی در استان مرکزی توانایی پرداخت چنین پولی را ندارد، بنابراین تصمیم گرفته شد که مردم هزینه خرید این زمین‌ها را تامین کنند و به همین منظور بحث تعداد واحدها مطرح شد، اگرچه طبق نظر کارشناسی ظرفیت استاندارد این زمین را 4 هزار واحد است.  

با توجه به قیمت بالایی که اوقاف برای این زمین‌ها در نظر گرفته بود، کارشناسان مجبور شدند بالاترین بارگذاری را برای این زمین‌ها محاسبه کنند و در نهایت پس از برگزاری چندین جلسه به عدد ۸ هزار و ۱۱۲ واحد رسیدیم.

اوقاف مدعی است که این زمین‌ها قابل فروش و توافق نیستند و این موضوع فقط بر اساس موضوعات شرعی قابل حل است و راه‌حل پرداخت پذیره به اوقاف است.

با این اوضاع اداره راه و شهرسازی به عنوان مجری طرح از مردم مبلغ ۲۶ میلیون تومان دریافت کرد، زیرا اداره اوقاف مهلت دو ماهه برای پرداخت پذیره تعیین کرده بود و اگر پرداخت نمی‌شد مبلغ پذیره را بالا می‌بردند.

با این اوضاع اداره راه و شهرسازی استان مرکزی مجبور شد متقاضیان را زودتر از موعد به پروژه متصل کند، زیرا این پروژه هنوز پروانه و تایید نظام مهندسی را در آن زمان نداشت.

هلدینگ کیسون طراح پروژه 8 هزار و 100 واحدی اراک است، همچنین قرعه کشی این طرح انجام شد تا متقاضیان موثر این پروژه مشخص شود و متقاضیان موثر موظف به پرداخت 40 میلیون و 26 میلیون تومان اداره اوقاف هستند.

دیار آفتاب، بانک‌ها چه چالش‌هایی را در روند این پروژه ایجاد کرده‌اند؟

عزیزی: دولت یازدهم مدعی شده بود که پروژه مسکن مهر عامل افزایش تورم و نقدینگی در ایران شده است، زیرا خط اعتباری این پروژه از بانک مرکزی به بانک مسکن وصل می‌شد و بانک مسکن در ازای هر پروژه وام می‌داد.

به ازای دریافت این وام مردم هیچ پولی واریز نمی‌کردند و در نتیجه هیچ گردش مالی در بانک اتفاق نمی‌افتاد.

پروژه بدون وصل کردن خط اعتباری شروع می‌شد و در نتیجه شاهد تولید پول بی‌پشتوانه در سیستم اقتصادی ایران بودیم که عامل تورم بود.

طبق نظر اقتصاددان‌ها برای جلوگیری از تورم، بانک‌ها موظفند ۲۰ درصد از تسهیلات‌شان را وارد پروژه نهضت مسکن کنند و به همین دلیل برخلاف سابق که فقط بانک مسکن در پروژه‌های مسکن مهر حضور داشت، در این پروژه شاهد حضور سایر بانک‌ها نیز هستیم.

به دلیل عدم تخصص سایر بانک‌ها در حوزه ساخت و ساز، شاهد فشارهایی از این بانک‌ها برای خارج کردن سهم خود از این سرمایه‌گذاری بودیم و عملا ارتباط خط اعتباری برای گردش سرمایه در کشور شکست خورد.

تا به این لحظه همچنان یک هزار و ۶۰۰ واحد به این پروژه متصل نیست یعنی بانک مسکن نرخ ۲۰ درصد را برای پروژه قبول کرده است، ولی نسبت دارایی به سرمایه پیمانکار رد شده است و البته تمام ایرادات را نمی‌توان از بانک گرفت.

دیار آفتاب، چه مشکلاتی در روند گرفتن پروانه پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی وجود دارد؟

عزیزی: با توجه به تراکم بالای پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی نیاز به ضابطه احداث ساختمان بلندمرتبه هست و برای تهیه آن در شورای شهر اراک جلسه گذاشتیم و تدوین ضوابط بلند مرتبه‌سازی شهر اراک یک سال طول کشید.

بدلیل بعضی اختلافات در شهرداری و شورای شهر اراک، شاهد افزایش قیمت پروانه پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی هستیم و پروانه هر واحد از این پروژه ۳۲۰ میلیون تومان است، که خیلی گران‌تر از سایر پروانه‌های موجود در اراک است و مبلغ پروانه این پروژه چند هزار ملیارد تومان برآورد شده است.

طبق روال قانونی سازمان تامین اجتماعی نیز به ازای دریافت ۲۵ درصد مبلغ پروانه ساختمانی، خدمات نامعلومی را به خریداران می‌دهد که با توجه به هزینهٔ بالای پروانه پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی اراک، این مبلغ هم افزایش قابل توجه‌ای پیدا کرد و شاهد نابود شدن رویای مسکن ۳۰۰ میلیون تومانی برای این پروژه هستیم.

به دلیل این مشکلات تغییراتی در این پروژه اعمال شده است برای مثال تعداد طبقات بعضی از مجتمع‌ها کم شده و به 5 طبقه رسیده است تا مبلغ پروانه کاهش یابد، از سوی دیگر پیمانکار پروژه تنها هلدینگ کیسون نخواهد بود و این هلدینگ مجری تنها ۲ هزار و ۴۰۰ واحد از این پروژه خواهد بود.

برای ۶ هزار واحد باقی مانده، اداره راه و شهرسازی استان مرکزی به دنبال پیمانکار جدید رفت که 11 ماه به طول انجامید، همچنین بنیاد مسکن استان مرکزی نیز با وجود این چالش‌ها از حضور در این پروژه پشیمان شده بود، که در نهایت این مشکلات نیز حل شد.

چالش‌های این پروژه موجب هزینه‌های سنگینی برای مردم شده است و با تأخیرهای پیش‌آمده در پروژه، امروز تنها شاهد پیشرفت ۱۳ درصدی در این پروژه هستیم.

دیار آفتاب، پیش‌بینی زمانی شما از تحویل واحدهای این پروژه چه زمانی است؟

عزیزی: تا به الآن بیش از هزار نفر 100 میلیون تومان درخواست شده در پروژه ۸ هزار ۱۰۰ واحدی اراک را به حساب واریز کرده‎‌اند، که این پرداخت مشخص می‌کند کدام متقاضیان در اولویت تحویل قرار دارند.

پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی اراک دسته بندی و سطح بندی دارد و افرادی که توانایی مالی دارند زودتر واحدهایشان را تحویل می‌گیرند، بنابراین ما باید برنامه‌ریزی کنیم تا بتوانیم بلوک‌های اول پروژه را از سال ۱۴۰۴ تحویل دهیم.

بر اساس قراردادهای منعقد شده، امیدواریم که تا پایان آبان‌ماه سال ۱۴۰۴ بتوانیم برخی از بلوک‌های پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی اراک را به متقاضیان تحویل دهیم.

دیار آفتاب، با توجه به واریزی‌های جدید متقاضیان تا چه زمانی مهلت دارند؟

عزیزی: براساس بخشنامه و دستورعمل‌های موجود، کسانی که در مهلت مقرر بدهی خود واریز نکنند، حذف می‌شوند، ولی اداره راه و شهرسازی استان مرکزی برخلاف سابق که تنها مهلت دو هفته‌ای به متقاضیان می‌داد، این بار یک مهلت یک‌ماهه به علاوه 15 روز به متقاضیان داده است.  

قبلاً مهلت حذف از پروژه تنها یک هفته بود ولی اداره راه و شهرسازی استان مرکزی علیرغم قوانین بالادستی تمایل به حذف متقاضیان ندارد، ولی ۱۱ هزار نفر نیز در صف جایگزینی هستند، پس اگر متقاضیان در مهلت اضافه‌ای که داده شده همچنان موفق به پرداخت بدهی خود نشوند از پروژه حذف خواهند شد.

دیار آفتاب، تامین مالی پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی اراک در چه وضعیتی است؟

عزیزی: در راستای کمک به پروژه و مردم، اداره راه و شهرسازی استان مرکزی از صندوق ملی مسکن ۱۰۰ میلیارد تومان قرض گرفته است که صندوق ملی مسکن در حال حاضر مطالبه‌گر این پول است تا بتواند به استان‌های دیگر و بنیاد مسکن استان مرکزی قرض دهد.

در حال حاضر متمم تسهیلات مسکن پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی، ۵۵۰ میلیون تومان است و در صورت افزایش می‌تواند به ۸۰۰ میلیون تومان نیز برسد، و در حال حاضر علاوه بر یک‌هزار و ۶۰۰ واحد در اختیار کیسون سایر پروژه نیز به مرور به این تسهیلات وصل می‌شود.  

با توجه به کمبود پول در پروژه ۸ هزار و ۱۰۰ واحدی اراک، اداره راه و شهرسازی استان مرکزی برای تامین بودجه این پروژه، قرارداد ترهین با بانک بست و تنها استانی بودیم که سر بستن قرارداد از تکلیف قانونی استفاده کردیم.

با همت مسئولان ذی‌ربط قرارداد ترهین به جای ۴۰ میلیارد تومان به ۶۵ میلیارد تومان افزایش یافت، که ۱۵ میلیارد تومان به نفع مردم استان مرکزی شد.

یکی از موضوعاتی که شهروندان باید آگاه باشند این است که دولت برای ساخت مسکن پولی نمی‌دهد و تنها سیاست تسهیل‌گری دارد، یعنی زمین در اختیار مردم قرار می‌دهد و مردم را در پروژه ساخت شریک می‌کند، ولی با این حال متقاضیان این موضوع را متوجه نشده‌اند و اقدام به فحاشی می‌کنند.  

با توجه به شراکت مردم در این پروژه‌ها، مشاعات نیز جزوی از سهم مردم است و مردم موظف به پرداخت این سهم نیز هستند.

انتهای خبر/