امام خمینی (ره) حاکمیت دینی را پایه‌گذاری کرد

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «دیارآفتاب» امام خمینی (ره) نه تنها یک رهبر سیاسی، بلکه یک مصلح عمیق فرهنگی و دینی بود که تحولاتی بنیادین و همه‌جانبه در ایران ایجاد کرد. او با تکیه بر آموزه‌های اسلام ناب محمدی، مسیر جدیدی برای حکمرانی و زندگی اجتماعی ایرانیان ترسیم کرد که شامل استقلال سیاسی، عدالت اجتماعی، آزادی واقعی و ساده‌زیستی بود.

انقلاب اسلامی به رهبری امام، نظام سیاسی ایران را از سلطه دیکتاتوری و وابستگی به قدرت‌های خارجی رهانید و حکومت مردم‌سالار دینی را بنیان نهاد که بر مبنای رأی و اراده ملت استوار است. این انقلاب، همچنین تأکیدی بود بر اهمیت نقش دین در زندگی اجتماعی و سیاسی، که پیش از آن در نظام‌های سکولار به حاشیه رانده شده بود.

از سوی دیگر، امام خمینی (ره) با مطرح کردن مفاهیمی چون مبارزه با استکبار جهانی، حمایت از محرومان و ساده زیستی، روح تازه‌ای به جامعه ایران دمید و الگویی اخلاقی و اجتماعی معرفی کرد که همچنان الهام‌بخش است.

در نهایت، آثار این تحول فراتر از مرزهای ایران رفته و الهام‌بخش جنبش‌های آزادی‌خواهانه و دینی در سراسر جهان شده است. امام خمینی (ره) نشان داد که می‌توان حکومتی مبتنی بر عدالت و دین برپا کرد و آینده‌ای روشن‌تر برای ملت‌ها رقم زد. در این خصوص با علی مقدسی رئیس دانشگاه فرهنگیان استان مرکزی به گفتگو پرداختیم که در ادامه به شرح آن میپردازیم.

دیار آفتاب: اهمیت زنده نگه داشتن یاد و آرمان‌های امام خمینی (ره) از نظر شما چیست؟

مقدسی: زنده نگه داشتن یاد و آرمان‌های امام خمینی (ره)، به‌عنوان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، یک مسئولیت ملی، فرهنگی و تمدنی است که فراتر از مرزهای جغرافیایی ایران تأثیرگذار بوده است. امام خمینی (ره) نه تنها بنیانگذار یک نظام سیاسی بودند بلکه با اندیشه‌های خود تحولی بزرگ و بی‌سابقه در سطح جهان ایجاد کردند.

 ایشان با تکیه بر دین مبین اسلام، مفاهیمی مثل استقلال، آزادی، عدالت، ساده‌زیستی و مبارزه با استکبار را به‌عنوان اصول بنیادین یک نظام حکمرانی معرفی کردند. این اصول، الگویی نوین و منحصر به‌فرد را برای اداره جامعه ارائه کرد که همچنان برای نسل‌های آینده راهگشا خواهد بود.

دیار آفتاب: با توجه به شرایط جهانی در زمان امام خمینی (ره)، ایشان چگونه توانستند تحولی ایجاد کنند؟

مقدسی: در اواخر قرن بیستم، جهان بین دو بلوک فکری و سیاسی تقسیم شده بود: بلوک شرق که به کمونیسم متکی بود و بلوک غرب که لیبرالیسم و فردگرایی را به‌عنوان مدل حکمرانی خود پذیرفته بود. هر دو این بلوک‌ها بر این باور بودند که نظریه‌هایشان پایان راه برای اداره جوامع بشری است و دیگر نیازی به تغییر نیست.

 پس از فروپاشی بلوک شرق، بلوک غرب با توهم «پایان تاریخ» و ایده لیبرالیسم به‌عنوان تنها مسیر باقی مانده مواجه شد. در چنین فضایی، انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی (ره) یک مسیر نو و متفاوت را ارائه داد که بر پایه دین، عدالت و اخلاق بنا شده بود. این انقلاب، تمامی آن نظریه‌ها را به چالش کشید و نشان داد که می‌توان حکمرانی را بر اساس آموزه‌های دینی و الهی ساخت.

دیارآفتاب: اندیشه‌های امام خمینی (ره) صرفاً یک حرکت تاریخی بوده یا باید فراتر از آن دیده شود؟

مقدسی: بله، این نکته بسیار مهم است. گفتمان امام خمینی (ره) نباید صرفاً به یک یادبود تاریخی و یا مناسبت‌های خاص محدود شود. اگر چنین شود، تبدیل به یک خاطره صرف می‌شود و دیگر اثرگذار نخواهد بود. امام تاکید داشتند که اندیشه‌ها و آرمان‌های انقلاب باید به گفتمانی روز تبدیل شوند؛ گفتمانی که در همه ابعاد مدیریتی، سیاست‌گذاری، فرهنگی و اجتماعی جاری باشد.

مفاهیمی مانند مردم‌سالاری دینی، خودباوری، ساده‌زیستی، مبارزه با ظلم و حمایت از محرومان باید بخش جدایی‌ناپذیر تصمیمات کلان کشور باشند. به عبارتی، این اندیشه‌ها باید به فرهنگ عمومی جامعه تبدیل شوند تا بتوانند همچنان الهام‌بخش و راهگشا باشند.

دیارآفتاب: با توجه به اهمیت جوانان در هر جامعه، نقش جوانان در اندیشه‌های حضرت امام چگونه است؟

مقدسی: امام خمینی همواره به نقش و جایگاه جوانان به‌عنوان آینده‌سازان کشور و انقلاب تاکید داشتند. جالب است بدانید که ایشان حتی به کودکان دبستانی نیز به‌عنوان سرمایه‌های اصلی آینده نگاه می‌کردند و در سخنان خود مکرراً از امید و اعتماد به نسل جدید سخن می‌گفتند.

 آموزه‌هایی مانند عزت‌مندی، استقلال و عدم وابستگی، پیام‌های امیدبخشی است که امام به جوانان می‌داد تا در مقابل هجمه‌ها و القائات استکبار جهانی، روحیه و اعتماد به نفس خود را حفظ کنند. این آموزه‌ها در شرایط کنونی که تلاش می‌شود تصویرهای منفی و ناامیدکننده از آینده کشور به جوانان القا شود، نقش راهبردی و انگیزشی دارند.

دیارآفتاب: چطور می‌توان این اندیشه‌ها را در جامعه به صورت عملی و مستمر زنده نگه داشت؟

مقدسی: برای زنده نگه داشتن اندیشه‌های امام خمینی (ره)، باید آن‌ها را از حالت نمادین و مناسک رسمی خارج کنیم و در قالب سیاست‌گذاری‌های کلان، برنامه‌های فرهنگی و نظام مدیریتی کشور جاری کنیم. این یعنی در هر تصمیم‌گیری باید اصولی مانند عدالت، استقلال، مبارزه با فساد و ساده‌زیستی را مدنظر داشت.

 همچنین، آموزش این مفاهیم به نسل جوان و ایجاد نهادهایی که این گفتمان را ترویج کنند، ضروری است. رسانه‌ها و فضای فرهنگی نیز باید فعالانه در این زمینه نقش ایفا کنند تا این اندیشه‌ها به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود و تنها یک شعار یا یادبود تاریخی نباشد.

دیارآفتاب: با توجه به اینکه انقلاب اسلامی تاثیراتی فراتر از مرزهای ایران داشته، درباره تاثیر جهانی این انقلاب بیشتر توضیح دهید؟

مقدسی: انقلاب اسلامی ایران، بازگشتی بود به دین در عرصه اجتماع و حکومت، که پیش از آن در دوره‌های مختلف سعی شده بود دین را از حوزه سیاست و اجتماع دور نگه دارند و به نوعی سکولاریسم و لائیک‌گرایی را بر جوامع حاکم کنند. این انقلاب به‌عنوان نمونه‌ای موفق نشان داد که حکومت دینی و اسلامی می‌تواند کارآمد و تاثیرگذار باشد.

این پیام در بسیاری از کشورهای اسلامی و حتی در مناطق دیگر جهان تاثیرات گسترده‌ای داشت. جنبش‌های اسلامی، احیای هویت دینی و مقاومت در برابر استکبار جهانی، همه تا حد زیادی متاثر از این تحول بزرگ بوده‌اند.

دیارآفتاب: چشم‌انداز شما از آینده انقلاب اسلامی و اندیشه امام خمینی (ره) چیست؟

مقدسی: چشم‌انداز روشن است. امید داریم این انقلاب که ثمره تلاش‌های حضرت امام و دیگر بزرگان است، به ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) متصل شود و زمینه‌ساز تشکیل حکومت جهانی عدالت‌محور شود. اندیشه‌های امام خمینی (ره) باید به راهنمایی برای آینده بشریت تبدیل شود؛ راهی که عدالت، آزادی و اخلاق را در مرکز قرار دهد. ما باید همواره تلاش کنیم این گفتمان زنده بماند و در همه عرصه‌های زندگی ما جاری باشد تا بتوانیم به آن آرمان‌های بلند دست یابیم.

انتهای خبر/