روایت ایستادگی در ۱۲ روز حماسه

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «دیار آفتاب» عباس خسروانی، مدرس دانشگاه در یادداشتی نوشت: پیاده‌روی اربعین حسینی یکی از بزرگ‌ترین گردهمایی‌های مذهبی در جهان است که هر ساله میلیون‌ها نفر از نقاط مختلف دنیا برای بزرگداشت یاد و راه امام حسین (ع) در آن شرکت می‌کنند.

این حرکت عظیم، نمادی از عشق به آزادی، عدالت و ایستادگی در برابر ظلم است که نه‌ تنها شیعیان، بلکه آزادگان از ادیان و ملیت‌های مختلف را نیز گرد هم می‌آورد. حضور جمعیتی چند میلیونی بدون هیچ‌گونه اجبار یا تبلیغات رسمی، نشان‌دهنده عمق باور مردم به آرمان‌های عاشورا است.

این مراسم باشکوه، صحنه‌ از همبستگی، ایثار و میهمان‌نوازی مردمی است که با جان و دل به زائران خدمت می‌کنند. در مسیر نجف تا کربلا، صد‌ها موکب توسط مردم عادی برپا می‌شود که در آن غذا، مکان استراحت، و خدمات رایگان در اختیار زائران قرار می‌گیرد.

این جلوه از اتحاد، همدلی و روح مشارکت اجتماعی، فراتر از یک مراسم دینی، به الگویی برای نوع‌دوستی و همزیستی مسالمت‌آمیز تبدیل شده است. پیاده‌روی اربعین نه‌ تنها تجلی وفاداری به امام حسین (ع) است، بلکه بستری برای گفتگوی بین فرهنگی و بین‌المللی میان ملت‌های مختلف نیز فراهم می‌آورد.

در این اجتماع عظیم، مسلمانان شیعه و سنی، مسیحیان، زرتشتیان، ایزدی‌ها و حتی افراد غیرمذهبی در کنار هم به احترام یک پیام جهانی گرد می‌آیند: «ایستادگی در برابر ظلم و فریاد آزادی‌خواهی»، بدین ترتیب اربعین حسینی به محوری برای وحدت، بیداری و پیوند بین ملت‌ها و فرهنگ‌ها تبدیل شده است.

پیاده‌روی اربعین تأثیر عمیقی بر وحدت آزادگان جهان دارد، چرا که این مراسم تنها یک آئین مذهبی نیست، بلکه یک حرکت جهانی در راستای عدالت‌خواهی، مقاومت در برابر ظلم، و گرامی‌داشت کرامت انسانی است.

امام حسین (ع) نماد ایستادگی در برابر استبداد و ظلم است و همین پیام مشترک است که دل‌های انسان‌های آزاده از ادیان، مذاهب و قومیت‌های مختلف را به هم نزدیک می‌کند. در جریان این پیاده‌روی، میلیون‌ها نفر از کشورهای گوناگون با زبان‌ها، فرهنگ‌ها و اعتقادات متفاوت، در کنار هم راهی مسیر کربلا می‌شوند و همدلانه، در فضایی سرشار از محبت، ایثار و احترام متقابل، حضور می‌یابند.

این تجربه مشترک باعث می‌شود مرزهای قومیتی و مذهبی رنگ ببازد و روح وحدت، همکاری و همدلی جایگزین آن شود. آزادگان جهان در این مسیر درمی‌یابند که در برابر ظلم، یک هدف مشترک دارند.

علاوه بر این، ارتباط میان ملت‌ها و تبادل فرهنگی در مسیر اربعین موجب تقویت شناخت متقابل و کاهش سوء‌تفاهم‌ها میان اقوام و ملت‌ها می‌شود. پیام اربعین به زبان عمل، دعوت به همبستگی جهانی بر اساس ارزش‌های انسانی و اخلاقی است. ازاین‌رو، پیاده‌روی اربعین یکی از بزرگ‌ترین جلوه‌های وحدت در دنیای امروز است که دل‌های بیدار را به‌هم پیوند می‌زند.

ایرانیان در طول سال‌های دفاع مقدس و دیگر مقاطع دفاع از سرزمین‌شان، از فرهنگ اربعین و قیام عاشورا الهام‌های عمیقی گرفته‌اند. فرهنگ اربعین، که ریشه در نهضت امام حسین (ع) دارد، بر اصولی مانند ایثار، فداکاری، مقاومت در برابر ظلم و وفاداری به حق تأکید می‌کند.

این مفاهیم، در دوران دفاع مقدس (۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷) به شکلی آشکار در رفتار و روحیه رزمندگان ایرانی تجلی یافت. آن‌ها با الگو گرفتن از کربلا، دفاع از وطن را نه صرفاً یک وظیفه ملی، بلکه یک جهاد مقدس در راه دفاع از ارزش‌های انسانی و دینی می‌دانستند.

مردم ما در دفاع مقدس 12 روزه، همانند یاران امام حسین (ع)، آماده جان‌فشانی در راه حقیقت و دفاع از مظلوم بودند. بسیاری از آنان با شعار «کل یوم عاشورا، کل ارض کربلا» به مقابله با رژیم صهیونیستی رفتند و صحنه‌های کربلا را در میدان‌های جنگ بازسازی کردند.

با ایثار، ساده‌زیستی، توکل به خدا و روحیه شهادت‌طلبی. حتی مراسم‌های اربعین و عاشورا در سنگرها برگزار می‌شد و سیره حضرت زینب (س) و حضرت عباس (ع) به‌عنوان الگوهای پایداری و وفاداری مورد توجه قرار می‌گرفت.

 این هم‌پیوندی عمیق میان فرهنگ عاشورایی و دفاع مقدس، نقشی اساسی در تقویت روحیه ایثار و معنویت در میان مردم و رزمندگان داشت.

فرهنگ اربعین همچنین الهام‌بخش انسجام ملی و روحیه همدلی در میان مردم ایران بود. همان‌گونه که مردم در مسیر پیاده‌روی اربعین با عشق و از خودگذشتگی به زائران خدمت می‌کنند، در دوران جنگ تحمیلی 12 روزه نیز مردم ایران با تمام توان خود از نظام و نیروهای مسلح حمایت و پشتیبانی کردند.

این همبستگی اجتماعی، برگرفته از فرهنگ عاشورا و اربعین، موجب شد ملت ایران با وجود تمام فشارها و سختی‌ها، در برابر تجاوز دشمن ایستادگی کند و عزت و استقلال خود را حفظ نماید. این اجتماع بی‌نظیر، مرزهای جغرافیایی و سیاسی را درنوردیده و بر پایه محبت، ایمان، و خدمت به یکدیگر، الگویی از همزیستی مسالمت‌آمیز و اتحاد جهانی ارائه می‌دهد.

در مسیر پیاده‌روی اربعین، افراد فارغ از تفاوت‌های ظاهری، با روحیه‌ای مملو از اخوت، ایثار و مهربانی، به یکدیگر کمک می‌کنند و چنین تجربه‌ای از وحدت انسانی، نشان می‌دهد که فرهنگ اربعین می‌تواند سنگ‌بنای تمدنی بر مبنای معنویت و همدلی در دنیای معاصر باشد. 

فرهنگ اربعین به‌عنوان یکی از مهم‌ترین جلوه‌های آئینی شیعه، نقش پررنگی در تقویت روحیه ظلم‌ستیزی در میان شیعیان و به خصوص ایرانیان دارد. این فرهنگ، با تأکید بر یادآوری قیام امام حسین (ع) و مظلومیت او در برابر حکومت جور و ظلم، الگویی از مقاومت، فداکاری و ایستادگی در برابر ظلم را ارائه می‌دهد. 

راهپیمایی میلیونی اربعین، نه تنها یک حرکت عبادی، بلکه نمادی از اتحاد، بیداری و اعتراض مسالمت‌آمیز علیه ظلم و بی‌عدالتی در هر زمان و مکانی است. این آئین، با بازآفرینی واقعه عاشورا در ذهن و دل پیروان، روحیه مسئولیت‌پذیری اجتماعی را در قبال ستمگران تقویت کرده و آن‌ها را به مقابله با ظلم و حمایت از مظلومان فرا می‌خواند.